Upadłość konsumencka osoby fizycznej nieprowadzącej działalności – orzeczenia sądu kończące postępowanie upadłościowe

Orzeczenia sądu kończące postępowanie upadłościowe w zakresie upadłości konsumenckiej osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej.

I Umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłat wierzycieli

Zgodnie z dyspozycją art. 491 ¹⁶ Pr. Up. sąd umarza zobowiązanie (długi) bez ustalenia planu spłat wierzycieli, jeśli sytuacja osobista upadłego (dłużnika) w oczywisty (bezsporny, niebudzący wątpliwości, ewidentny) sposób wskazuje, że jest on trwale niezdolny do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłat wierzycieli.

W takiej sytuacji, jeśli w postępowaniu zgromadzono fundusze masy upadłości, sąd wydaje postanowienie o ustaleniu planu spłat wierzycieli, w którym wymienia wierzycieli uczestniczących w planie spłat i umarza zobowiązania upadłego (długi) niewykonane w planie spłat wierzycieli.

Umarzając zobowiązania upadłego bez ustalenia planu spłat wierzycieli, sąd obciąża Skarb Państwa tymczasowo pokrytymi kosztami postępowania.

II Warunkowe umorzenie zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłat wierzyciela

Zgodnie z treścią art. 416 ¹⁶ ust. 2a Pr. Up. jeżeli niezdolność do dokonywania jakichkolwiek spłat w ramach planu spłat ma charakter przejściowy, nietrwały, wynikający z osobistej sytuacji upadłego, sąd umarza zobowiązania upadłego (długi) bez ustalenia planu spłat wierzycieli pod warunkiem, że w terminie 5 lat od daty uprawomocnienia się postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłat wierzycieli upadły ani żaden z wierzycieli nie złoży wniosku o ustalenie planu spłat wierzycieli, na skutek którego sąd uznaje, że ustalona niezdolność do spłaty ustała i uchyli wówczas postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłat upadłego wierzycieli.

W okresie warunkowego umorzenia upadły ograniczony jest w zakresie zarządu swoim majątkiem i poddany jest nadzorowi sądu upadłościowego. W tym czasie upadły nie może dokonywać czynności prawnych dotyczących swojego majątku, które mogłyby pogorszyć jego sytuację majątkową. Ponadto w tym czasie upadły zobowiązany jest składać sądowi coroczne sprawozdania ze swojej sytuacji majątkowej i zawodowej za poprzedni rok kalendarzowy, w którym wskazuje swoją sytuację majątkową i zawodową. Do sprawozdania musi dołączyć kopie złożenia rocznego zeznania podatkowego.

Sąd może również uchylić postanowienie o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego (dłużnika), gdy w okresie 5 lat upadły:

• nie złoży w terminie sprawozdania, o którym mowa wyżej;
• w sprawozdaniu, które dotyczy osiąganych dochodów, podał nieprawdziwe dane i informacje, a w szczególności zataił osiągane przychody lub zbyte składniki majątkowe;
• dokonał czynności prawnej bez uzyskania zgody sądu upadłościowego albo czynność ta nie została przez sąd zatwierdzona;
• ukrywa majątek lub czynność prawna upadłego została prawomocnie uznana za dokonaną z pokrzywdzeniem wierzycieli.

Chyba że uchybienie obowiązkom jest nieznaczne lub zaniechanie uchylenia postanowienia o warunkowym umorzeniu zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłat jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.

Jeżeli upadły ani żaden z wierzycieli nie złoży wniosku, o którym była mowa wcześniej, zobowiązania upadłego ulegają umorzeniu z upływem 5 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia (postanowienia|) o warunkowym umorzeniu zobowiązań dłużnika (upadłego). W wydanym postanowieniu sąd wskazuje datę umorzenia zobowiązań upadłego.

III Odmowa oddłużenia

Zgodnie z art. 491 ¹⁴ ust. 1 Pr. Up. sąd wydaje postanowienie o odmowie oddłużenia, jeżeli upadły:

• doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składników majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań;
• w okresie 10 lat przed zgłoszeniem wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do upadłego prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część zobowiązań.

Chyba że ustalenie planu spłat wierzycieli lub warunkowe umorzenie zobowiązań upadłego albo umorzenie zobowiązań upadłego bez planu spłat jest uzasadnione względami słuszności lub względami humanitarnymi.