Upadłość konsumencka a rozdzielność majątkowa między małżonkami
Autor: Kancelaria Prawa Upadłościowego KPU, publikacja: 2022-12-27
Instytucja upadłości konsumenckiej, której naczelnym celem jest anulowanie długów, może przynieść małżonkom wiele korzyści, ale także i negatywnych skutków dla współmałżonka osoby upadłej (dłużnika). Jaki wpływ ma fakt ogłoszenia upadłości konsumenckiej na majątek obu małżonków? O tym poniżej.
I Czym jest upadłość konsumencka?
To postępowanie sądowe, które zmierza do oddłużenia konsumenta (osoby fizycznej) od zobowiązań finansowych z tytułu kredytów, pożyczek, chwilówek i innych zobowiązań finansowych. Podstawowym warunkiem jest tzw. stan niewypłacalności, tj. sytuacja, gdy dłużnik (konsument) nie jest w stanie regulować swoich należności finansowych. Upadłość konsumencka jest szczególnie problematyczna wówczas, gdy jesteśmy w związku małżeńskim.
II Upadłość konsumencka a majątek małżonków
Zgodnie z Prawem upadłościowym, z dniem ogłoszenia upadłości (wydania postanowienia przez sąd gospodarczy), między małżonkami powstaje stan rozdzielności majątkowej. Jednakże przepis ten nie obowiązuje w przypadku, gdy małżonkowie mieli ustawową wspólność majątkową – wówczas cały majątek obojga małżonków wchodzi do masy upadłościowej.
Od tej zasady istnieje wyjątek! Do masy upadłości nie wchodzą przedmioty (rzeczy), które:
- małżonkowi upadłego mają służyć do wykonywania działalności gospodarczej lub zawodowej.
Jednakże nie dotyczy to przedmiotów nabytych (kupionych) do majątku wspólnego w przeciągu 2 lat przed zgłoszeniem wniosku o upadłość konsumencką.
III Jakie uprawnienia (prawa) ma małżonek upadłego?
Ogłoszenie upadłości konsumenckiej to nie tylko same pozytywy dla upadłego. Mogą też zaistnieć negatywne skutki tego stanu wobec współmałżonka dłużnika. Według przepisów Prawa upadłościowego małżonek upadłego (dłużnika) może dochodzić w postępowaniu upadłościowym należności z tytułu udziału w majątku wspólnym. Roszczenie to zgłasza się syndykowi. Wniosek taki nie przysługuje, gdy współmałżonek także odpowiada za długi.
IV Upadłość konsumencka a stan rozdzielności majątkowej (intercyza)
Często upadłość konsumencka oznacza upadłość obu małżonków, mimo że teoretycznie tylko jeden z nich odpowiada za długi. Jedynym skutecznym rozwiązaniem wydaje się równoczesne złożenie wniosków o ogłoszenie upadłości konsumenckiej albo podpisanie umowy zapewniającej rozdzielność majątkową (intercyzę) – wówczas do masy upadłościowej wchodzi tylko majątek upadłego.