Nowa upadłość konsumencka 2020 – o czym powinien wiedzieć dłużnik, zanim złoży wniosek?

Ustawodawca (sejm) dnia 24 marca 2020 roku przyjął nowelizację Prawa upadłościowego w zakresie m.in. zasad i przesłanek ogłoszenia upadłości konsumenckiej przez niewypłacalnego konsumenta (dłużnika) nieprowadzącego działalności gospodarczej. Według potocznej opinii jej ogłoszenie jest czystą formalnością, co niekiedy wywołuje wśród społeczeństwa przekonanie, że każdy konsument może się oddłużyć, a cała procedura jest prostsza i mało dotkliwa dla dłużnika (upadłego). Nic bardziej mylnego! Każdy dłużnik winien znać tzw. ciemne strony tej instytucji prawnej, zanim złoży wniosek o upadłość konsumencką.

I Oddłużenie (upadłość konsumencka) nie dla każdego!

Według aktualnego stanu prawnego (po nowelizacji) każdy dłużnik, który złoży wniosek o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, może mieć pewność, że wcześniej czy później pozbędzie się całości lub części zadłużenia. Oczywiście pod warunkiem, że postępowanie upadłościowe zostanie doprowadzone do końca, tj. nie zostanie umorzone w toku na skutek określonych uchybień ze strony upadłego (dłużnika) i ustalony plan spłat wierzycieli zostanie wykonany.

Niestety aktualny stan prawny (po nowelizacji) nie daje pewności, że po jej ogłoszeniu i przeprowadzeniu postępowania upadłościowego upadły dłużnik pozbędzie się zadłużenia. A co gorsza, o tym, czy zostanie oddłużony, dowie się dopiero po sprzedaży ruchomości (np. samochodu) albo nieruchomości (mieszkania, działki)!

II Odmowa oddłużenie przez sąd – kiedy?

Zgodnie z treścią nowego art. 491 ¹⁴ᵃ Prawa upadłościowego sąd odmówi oddłużenia, a dokładniej ustalenia planu spłaty wierzycieli lub umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli albo warunkowego umorzenia zobowiązań upadłego bez ustalenia planu spłaty wierzycieli, jeżeli:

• upadły doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień w sposób celowy, w szczególności przez trwonienie części składowych majątku oraz celowe nieregulowanie wymagalnych zobowiązań;
• w okresie dziesięciu lat przed dniem zgłoszenia wniosku o ogłoszenie upadłości w stosunku do upadłego prowadzono postępowanie upadłościowe, w którym umorzono całość lub część jego zobowiązań.

Druga z przesłanek nie powinna budzić wątpliwości. Kontrowersje pojawiają się przy pierwszej z przesłanek, która jest bardzo nieostra (klauzule generalne – pisałem o nich we wcześniejszych artykułach) i daje szeroki margines uznaniowości ze strony sądu gospodarczego (upadłościowego). Albowiem bardzo trudno jest przypisać dłużnikowi celowe doprowadzenie do swojej niewypłacalności. To już celowe zwiększenie stopnia zadłużenia (wyprzedaż majątku, zaciąganie nowych zobowiązań) przy złej woli organu stosującego prawo można przypisać niemal każdemu.

Uwaga! Tematykę upadłości konsumenckiej po nowelizacji opisywałem już w treści wcześniejszych publikacji. I uważam, że jest to zagadnienie na tyle istotne, że należy przypominać o nim na każdym kroku.

Sprawdź, którzy specjaliści od Prawa gospodarczego działają blisko Ciebie: Kancelarie Prawa gospodarczego